Εγκληματική ενέργεια η υιοθέτηση του μνημονίου

Στον Ηλία Μπέλλο




«Η πτώχευση αποτελεί τη μοναδική βεβαιότητα, αν δεν επιτευχθεί κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους» τονίζει σε αποκλειστική συν΄ντευξη που παραχώρησε η πρώην πρύτανης, καθηγήτρια οικονομικών του Πανεπιστήμιου τη Μακεδονίας, Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη.



«Ωστόσο», συνεχίζει, «αυτή αναβάλλεται, μέχρις ότου ολοκληρωθούν όλες εκείνες οι μεταρρυθμίσεις, στο χώρο της αγοράς εργασίας, που απαιτούνται από τον σκληρό πυρήνα των νεοφιλελεύθερων, και που υπόσχονται να επαναφέρουν τις εργασιακές σχέσεις στο καθεστώς που επικρατούσε στις αρχές του 19ου αιώνα». Χαρακτηρίζει την υπογραφή του μνημονίου εγκληματική ενέργεια και ανησυχεί για «το σενάριο στάχτης και καταστροφής, που πάγια αφήνει πίσω του το ΔΝΤ». Εκτιμά ότι « όταν έρθει η ώρα της αναδιάρθρωσης, θα πρέπει καταρχήν να επιδιώξουμε άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής του ΔΝΤ, 12-15 χρόνων επιμήκυνση της πληρωμής, όσο γίνεται χαμηλότερο επιτόκιο και ενδεχόμενα 20% hair cut».



Ερ.: Ποιο είναι το κεντρικό σας σενάριο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας;



Απ.: Χωρίς ριζική αλλαγή της μακροοικονομικής μας πολιτικής οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε πλήρες αδιέξοδο. Σε 2-3 χρόνια η πτώχευση θα είναι αναπότρεπτη. Παρότι οι στόχοι του Μνημονίου είναι, αντικειμενικά, απραγματοποίητοι η υποχρέωση, που τόσο παράλογα αναλάβαμε, να τους επιδιώξουμε, είναι καταστρεπτική για την οικονομία μας. Πράγματι, είναι ξεκάθαρο ότι οι όροι του Μνημονίου αντιβαίνουν στον απαράβατο, για τη μείωση χρέους και ελλειμμάτων κανόνα, που είναι η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ ταχύτερου από τον αντίστοιχο του χρέους. Στην περίπτωσή μας, ωστόσο, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα ανέρχεται και μετά το 2014, ενώ μόνο οι ανάγκες πρόσθετου δανεισμού και εξυπηρέτησης του χρέους θα απαιτούν το 8-10% του ΑΕΠ επ’ αόριστον.



Οι αναμενόμενες συνέπειες για την οικονομία και τον ελληνικό λαό είναι εφιαλτικές. Το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα μειωθεί μέχρι και 10% τα επόμενα χρόνια, η ανεργία θα σκαρφαλώσει στο 20%, ο πληθωρισμός –στην ουσία, βέβαια, στασιμοπληθωρισμός- θα υπερβεί το 7%, το Κράτος Πρόνοιας θα ελαχιστοποιηθεί, οι απολύσεις θα είναι μαζικές, τα ανεξέλεγκτα πια ύψη των κάθε μορφής ανισοτήτων θα αποκλείουν την ομαλοποίηση της οικονομίας, η κοινωνική συνοχή θα εκτροχιαστεί και η εγκληματικότητα θα κορυφωθεί. Πρόκειται για το σενάριο στάχτης και καταστροφής, που πάγια αφήνει πίσω του το ΔΝΤ. Και να προσθέσω ότι αυτή η κόλαση σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούσε μονόδρομο για την Ελλάδα. Αντιθέτως, αυτή η τραγωδία υπήρξε το συνδυασμένο αποτέλεσμα πανικού, κακών χειρισμών, έλλειψης εμπειρίας και φαντασίας, αλλά και ασύγγνωστης άγνοιας των ιδιαιτεροτήτων και των δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας.



Ερ.: Ποιος φταίει για την σημερινή κατάσταση και τι πρέπει να προταχθεί;



Απ.: Ήταν εγκληματική η υπογραφή του Μνημονίου. Γιατί, θα έπρεπε να αγωνιστούμε εξαρχής με νύχια και δόντια για να αποφύγουμε την κατάκτησή μας από τον σκληρότερο και πιο αδυσώπητο διεθνή οργανισμό, αυτόν δηλαδή, που υπηρετεί πιστά και αποκλειστικά τους δανειστές, κατακρεουργώντας αλύπητα τους οφειλέτες. Και παρότι, από την αρχή ήταν ξεκάθαρο ότι η μοναδική μας διέξοδος ήταν η αναδιάρθρωση του χρέους- αφού δεν είχαμε φροντίσει να εξασφαλίσουμε εξωευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, και κατεξοχήν την Κίνα- , την απεμπολήσαμε χωρίς και να δικαιολογήσουμε το γιατί.



Την ύστατη, λοιπόν, αυτή στιγμή, και πριν μας καταπιεί το βάραθρο που χάσκει μπρος μας, πρέπει να επιστρατεύσουμε τη σωρεία των αντικειμενικών επιχειρημάτων, που διαθέτουμε και που κάκιστα δεν χρησιμοποιήσαμε μέχρι τώρα. Να βροντοφωνήσουμε, καταρχήν, το αυταπόδεικτο: ότι δηλαδή, η κατάντια μας δεν μπορεί να οφείλεται στο ότι είμαστε δήθεν «διεφθαρμένοι, απατεώνες κλπ», μια και μοιραζόμαστε την κακοτυχία μας με ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο. Να τονίσουμε ότι μας συντροφεύει, στην πτώση μας, και η Ιρλανδία, αυτό το «οικονομικό θαύμα» του αιώνα, που επί δεκαετίες αποτελούσε λαμπερή βιτρίνα.



Ερ.: Πιστεύετε ότι οι εξελίξεις ήταν προδιαγεγραμμένες;



Απ.: Σαφέστατα, λοιπόν, δεν μπορεί να είναι τυχαία η καταβαράθρωση ολόκληρου του ευρωπαϊκού νότου. Αντιθέτως, είναι συνέπεια των επιλογών της μακροοικονομικής πολιτικής της ΕΕ και της ευρωζώνης, που όπως περίτρανα αποδεικνύεται, καταδίκαζε επί δεκαετίες τις λιγότερο προηγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες, σε αδυναμία πραγματικής σύγκλισης, σε απώλεια ανταγωνιστικότητας και σε προοδευτική υποκατάσταση της παραγωγής παραδοσιακών τους προϊόντων, με εισαγωγές. Η Γερμανία ήταν αυτή που επωφελήθηκε το περισσότερο, απομυζώντας τον πλούτο του ευρωπαϊκού νότου.



Η Γερμανία στρέφει ήδη το βλέμμα της προς άλλα γεωγραφικά πλάτη, κρίνοντας ότι πήρε από την ΕΕ και το ευρώ όλα όσα μπορούσαν να της εξασφαλίσουν. Με τη συμπεριφορά της, και δυστυχώς με τη συμπαράσταση της Γαλλίας, σπρώχνει ήδη τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου σε ηθελημένη έξοδο από την ΕΕ-ευρωζώνη. Για την υπεράσπισή μας, επιπλέον, θα χρειαστεί να διαλύσουμε και το μύθο ότι δήθεν ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης, δημιουργήθηκε για τη σωτηρία μας, ενώ είναι βέβαιο ότι απέβλεπε ολοκληρωτικά, στη διάσωση των τραπεζών. Και να προστεθεί ακόμη ότι χάρις στο δάνειο που μας δόθηκε εξασφαλίζουν παχυλά κέρδη οι πλούσιοι εταίροι μας, από τη διαφορά του επιτοκίου που εμείς καταβάλουμε και του επιτοκίου με το οποίο δανείζονται οι ίδιοι.



Ερ.: Πόσο πιθανή βλέπεται την γρήγορη επιστροφή στην ανάπτυξη;



Απ.: Απουσιάζει η αναπτυξιακή διάσταση. Ωστόσο, αποτελεί καθαρή ουτοπία κάθε συζήτηση γύρω απ’ αυτήν, και για όσο χρόνο είμαστε χειροπόδαρα δεμένοι με το βαθύτατα υφεσιακό και αντιαναπτυξιακό περιβάλλον του ΔΝΤ. Αλλά, και το ΔΝΤ, σε αντίθεση με ότι κατά καιρούς επίσημα υποστηρίζει, αποκλείει ηθελημένα από το μείγμα της πολιτικής του την ανάπτυξη, γιατί σ’ αυτήν περιλαμβάνονται και τυχόν κίνδυνοι αποτυχίας στους οποίους δεν πρέπει να εκτεθούν οι δανειστές. Αντιθέτως, η πάγια τακτική του ΔΝΤ είναι η αρπαγή του ήδη υπάρχοντος πλούτου των θυμάτων του, και η εγκατάλειψή τους στη συνέχεια.



Ερ.: Πόσο πιθανή είναι μια αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους ;



Απ.: Παρότι δεν το ομολογούν, ωστόσο έλληνες και ξένοι αρμόδιοι είναι πλήρως ενήμεροι για το ότι η όλη συζήτηση γύρω από τα επιτεύγματα των όρων του Μνημονίου ανήκει στο θέατρο σκιών. Αντιθέτως, σε πείσμα των απάνθρωπων και σωρευτικών θυσιών, στις οποίες υποβάλλονται τα ασθενέστερα τμήματα του ελληνικού λαού, η πτώχευση αποτελεί τη μοναδική βεβαιότητα, αν δεν επιτευχθεί κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους. Ωστόσο, αυτή αναβάλλεται, μέχρις ότου ολοκληρωθούν όλες εκείνες οι μεταρρυθμίσεις, στο χώρο της αγοράς εργασίας, που απαιτούνται από τον σκληρό πυρήνα των νεοφιλελεύθερων, και που υπόσχονται να επαναφέρουν τις εργασιακές σχέσεις στο καθεστώς που επικρατούσε στις αρχές του 19ου αιώνα.

Σε ότι αφορά στη μορφή, που τελικά θα λάβει αυτή η αναδιάρθρωση, αρκούμαι να υπενθυμίσω ότι υπάρχει σωρεία συνδυασμών και εναλλακτικών επιλογών, ότι ουδόλως αυτή ισοδυναμεί με πτώχευση, όπως συχνά υποστηρίζεται ακόμη και από επίσημα χείλη, αλλά ούτε και αποτελεί sine qua non λόγο για την έξοδο της χώρας μας από την ΕΕ και την ευρωζώνη. Και όταν έρθει η ώρα της αναδιάρθρωσης, θα πρέπει καταρχήν να επιδιώξουμε άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής του ΔΝΤ, 12-15 χρόνων επιμήκυνση της πληρωμής, όσο γίνεται χαμηλότερο επιτόκιο, ενδεχόμενα 20% hair cut, και βέβαια πλήρη συναίνεση των δανειστών μας.