Η ΕΕ ΧΩΡΙΣ ΜΕΡΚΕΛ ΙΣΩΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη "Δημοκρατία" 13.04.2021

Η ΕΕ ΧΩΡΙΣ ΜΕΡΚΕΛ ΙΣΩΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη "Δημοκρατία" 13.04.2021 ============================================= Η αποχώρηση της Ανγκελα Μέρκελ από το τιμόνι της Γερμανίας ενδέχεται να σηματοδοτεί μεταβολές στο ευρωπαϊκό status quo, δεδομένου ότι τα ηνία του περνούν για πρώτη φορά, ολοκληρωτικά, στον ευρωπαϊκό Νότο, που για δεκαετίες είχε υποβαθμιστεί από τον ευρωπαϊκό Βορρά. Παρότι είναι ακόμη νωρίς για βάσιμες προβλέψεις, η δραματική κατάσταση στην οποίαν βρίσκεται η χώρα μας, που δυστυχώς κινείται σε εντελώς διαφορετικά μήκη και πλάτη από τις εξαγγελλόμενες ενθουσιώδεις κυβερνητικές προσδοκίες, δικαιολογεί κάποια βιασύνη για συγκρατημένα αισιόδοξες αναμονές. Να κάνω ξεκάθαρο, συνεπώς, ότι αυτή η προσπάθεια αναζήτησης μιας νότας ελπίδας, στην αδιέξοδη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, δεν θα έπρεπε να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η συμπεριφορά της ΕΕ απέναντι στην Ελλάδα θα βελτιωθεί σε τόσο αποφασιστικό βαθμό, έτσι που να εξαλειφθούν, ως δια μαγείας, τα πολύπλευρα και ακανθώδη προβλήματά μας. Ένα θαύμα αυτής της ολκής θα μπορούσε να συμβεί είτε αν: * η Ελλάδα αποκτούσε κυβερνήσεις, που να αγωνίζονται υπέρ ενός, έστω και χαμηλού ποσοστού εθνικής ανεξαρτησίας, * η ΕΕ διαλυόταν εις τα εξ ων συνεστήθη (κάτι που ουδόλως αποκλείεται, δεδομένης της διεθνούς υποβάθμισης, στην οποίαν έχει περιέλθει ), * η χώρα μας αποφάσιζε να συνάψει νέες συμμαχίες, ενόψει των επερχόμενων συγκλονιστικών μεταβολών, κυρίως, σε επίπεδο πλανητάρχη. Προς το παρόν, όμως, ακόμη και μικρές, ακόμη και ασήμαντες μεταβολές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη δεινή θέση στην οποία βρισκόμαστε, θεωρούνται οπωσδήποτε, καλοδεχούμενες. Ευνοϊκές εξελίξεις για την Ελλάδα Οι αναμενόμενες θετικές εξελίξεις, για την Ελλάδα, διαπιστώνονται καταρχήν στις διαφορές προτιμήσεων μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, ως προς την ακολουθητέα πολιτική της ΕΕ και στον εσωτερικό της χώρο, όσο και στις σχέσεις και συμμαχίες της με τον έξω κόσμο. Αλλά, και πέρα από τις διαφορές αυτές που ενδέχεται να δικαιολογούν κάποια αισιοδοξία, για την ελληνική περίπτωση, εύλογα αναμένονται και ανατροπές στη γενικότερη στρατηγική της ΕΕ. Όπως όλα δείχνουν, οι νέοι άρχοντες της ΕΕ θα είναι ο Εμμανουήλ Μακρόν και ο Μάριο Ντράγκι. Παρά τις τραπεζικές εμπειρίες και των δύο, και την προσχώρησή τους στο νεοφιλελεύθερο στρατόπεδο οικονομικής θεώρησης, αποστασιοποιούνται, ωστόσο, σε αρκετά σημαντικό βαθμό από την ακραία γερμανική φιλοσοφία της αέναης λιτότητας και της άκαμπτης περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Παραπέμπω, εν προκειμένω, σε αντιπροσωπευτικές αναφορές που περιλαμβάνονται στα πρόσφατα απομνημονεύματα του Μπαράκ Ομπάμα. Ότι, δηλαδή, και μεταξύ άλλων, ο Γάλλος πρόεδρος προσπάθησε πολλές φορές, αλλά μάταια, να πείσει τους Γερμανούς, για το ανέφικτο πρόγραμμα των ασφυκτικών ελληνικών μνημονίων, καθώς και για την ανάγκη συνδυασμού τους με αναπτυξιακή πολιτική. Αλλά και ο Μάριο Ντράγκι, με τη σειρά του, διαθέτει περγαμηνές απομάκρυνσης από τις ακραίες γερμανικές προτιμήσεις νομισματικής σταθερότητας, καθώς είναι ο εμπνευστής της νομισματικής χαλάρωσης στην ΕΕ, σε πείσμα της γερμανικής αντίδρασης, αλλά και+ αυτός που διατύπωσε την ευχή για “πραγματική σύγκλιση της Ελλάδας”. Ας ελπίσουμε ότι ο Μάριο Ντράγκι, ως ένας από τους δύο επικεφαλής της ΕΕ, θα έχει σύντομα την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει ότι αυτή η ευχή του, θα παραμείνει εσαεί απραγματοποίητη, αν τελικά δεν ανατραπεί η ζοφερή κατάσταση της ελληνικής πραγματικότητας, εξαιτίας της επίσημης όσο το ίδιο και ανεπίσημης εφαρμογής των μνημονίων. Με την προϋπόθεση, λοιπόν, ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις στο μέλλον, θα κατορθώσουν να απεξαρτηθούν από τον θανατηφόρο γερμανικό εναγκαλισμό, θα σημάνει και η κατάλληλη ώρα για την έναρξη σοβαρών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, για τη διαγραφή του ελληνικού χρέους. Του χρέους, που υπήρξε το ανήθικο αντίβαρο της σωτηρίας των ευρωπαϊκών τραπεζών, σύμφωνα με τις επίσημες εκμυστηρεύσεις του Μπαράκ Ομπάμα, και που γι αυτό βασίστηκε σε μνημόνια εγκληματικού, απάνθρωπου, αλλά και μη σύννομου περιεχομένου, για τα διεθνώς κρατούντα στον 21ο αιώνα. Ταυτόχρονα, στη νέα αυτή μορφή της ΕΕ, που ελπίζεται ότι δεν θα εξακολουθήσει να γερμανοκρατείται, θα είναι δυνατή η δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για την υποστήριξη του δικαιώματος της Ελλάδας, να απαιτήσει επιτέλους το κατοχικό δάνειο και τις επανορθώσεις για τις ναζιστικές αγριότητες που υπέστη στην κατοχή. Μεταβολές στις σχέσεις της ΕΕ με τον έξω κόσμο Οι αναμενόμενες αυτές μεταβολές, στη λειτουργία της ΕΕ αναμένεται να ανατρέψουν και τις σχέσεις και τις συμμαχίες της ΕΕ με τον υπόλοιπο κόσμο. Η κυρίαρχη, αλλά ανεκπλήρωτη μέχρι σήμερα επιθυμία του Μακρόν, που εκφράστηκε πολλές φορές και με ολοένα σαφέστερο τρόπο, είναι η εξασφάλιση αυτόνομης στρατηγικής για την ΕΕ. Το καθοριστικό ερώτημα, στο σημείο αυτό, που όμως κινδυνεύει να αναμείνει αρκετά μια ξεκάθαρη απάντηση, αναφέρεται στις σχέσεις ΕΕ με Αμερική, και ειδικότερα στο κατά πόσον θα υπάρξει διαφοροποίηση στις αναμεταξύ τους, μέχρι τώρα, προτιμήσεις και εξαρτήσεις. Το κύριο ερώτημα που τίθεται εδώ είναι το αν και σε ποιό βαθμό θα διαφοροποιηθούν οι σχέσεις ΕΕ προς Κίνα και Ρωσία, από τις αντίστοιχες ψυχροπολεμικές των ΗΠΑ. Το σημείο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό δεδομένου ότι η Ευρώπη, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν έχουν λόγους, που να δικαιολογούν εχθρική συμπεριφορά απέναντι στις δύο αυτές μεγάλες δυνάμεις. Επιπλέον και ιδιαίτερα, η εχθρότητα αυτή που επικεντρώνεται στις ΗΠΑ, είναι και επικίνδυνη για την ΕΕ, δεδομένου ότι η Κίνα, προβλέπεται με βεβαιότητα (εκτός απρόβλεπτων εξελίξεων προς την πλευρά πολεμικής σύρραξης) ότι θα καταλάβει, σε ελάχιστο χρόνο από σήμερα, τη θέση κοσμοκράτειρας, εκτοπίζοντας από αυτήν τις ΗΠΑ. Για την περίπτωση της Αμερικής είναι καταρχήν κατανόητη η αντίδραση, εναντίον της Κίνας, διότι μετά από την μακροχρόνια παραμονή της στην κορυφή του κόσμου της είναι δύσκολο να υποβιβαστεί σε δεύτερη θέση. Και είναι επίσης μερικώς τουλάχιστον κατανόητη και η εναντίωση της Αμερικής στη Ρωσία, με βάση την υπόθεση ότι το πέρας του ψυχρού πολέμου μεταξύ τους, για λόγους αρκετά δυσδιάκριτους παρέμεινε ημιτελές. Η χάραξη, στο πεδίο αυτό, μιας ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής από την ΕΕ και εναντίον των ΗΠΑ, που τολμήθηκε ήδη δειλά, με την υπογραφή σημαντικής εμπορικής συμφωνιας μεταξύ Κίνας και ΕΕ, επί των ημερών του Ντόναλντ Τράμπ, θα είναι ευχής έργο να συνεχιστεί και να ενισχυθεί. Ακόμη, θα πρέπει να υπογραμμιστεί το εξαιρετικής σημασίας γεγονός για την Ελλάδα, ότι δηλαδή ο Γάλλος πρόεδρος είναι, ίσως, ό μόνος, ανάμεσα στους εταίρους μας, που έχει πλήρως κατανοήσει τους τεράστιους κινδύνους τους οποίους επιφυλάσσει για τη Δύση η πιθανότητα κυριαρχίας της Τουρκίας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. Γι αυτό, και πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι ο Εμμανουήλ Μακρόν θα χρησιμοποιήσει την ισχύ του, από την κορυφή της ΕΕ, για να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη, αν βέβαια εξακολουθήσει να υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Και τούτο επειδή υπάρχει ροή αδιευκρίνιστων, προς το παρόν πληροφοριών, ότι η Κίνα θα συνεργαστεί με την Τουρκία για την επέκταση, μέσω αυτής του δρόμου του μεταξιού, κάτι που θα έπρεπε να αποφευχθεί με κάθε τρόπο, και κάθε θυσία. Δυστυχώς, όλες οι ενδείξεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι, ενώ το λιμάνι του Πειραιά ήταν η πρωταρχκή επιλογή της Κίνας, για τη διακίνηση του 62% των προϊόντων της προς την Ευρώπη, η απροθυμία και σε κάποιες περιπτώσεις η άρνηση, από ελληνικής πλευράς, να παράσχει τις αιτούμενες διευκολύνσεις, ανάγκασαν την Κίνα να στραφεί προς άλλες κατευθύνσεις, προς την Ιταλία και ίσως ήδη τώρα και προς την Τουρκία. Μια ακόμη απώλεια εξαιρετικής ευκαιρίας για την Ελλάδα, εξαιτίας προφανώς της αντίδρασης εταίρων/συμμάχων, που στοχοποιούν την Κίνα ως “οικονομικό εχθρό”. Αυτή η απόλυτη απώλεια εθνικής κυριαρχίας, εκ μέρους της Ελλάδας, που έχει απαγορευτικό κόστος για την επιβίωσή της, ελπίζεται να μετριαστεί με τη νέα ηγεσία της ΕΕ.