Athènes est devenu un théâtre de l’absurde Par Maria Negreponti-Delivani

Athènes est devenu un théâtre de l’absurde

Par Maria Negreponti-Delivani

LE MONDE | 28.08.2015  

Abonnez-vous
à partir de 1 €

Le peuple grec suit les faits et gestes de son premier ministre avec confusion et désespoir. Lors du référendum du 5 juillet, Alexis Tsipras avait demandé aux électeurs de répondre par un non tonitruant qui lui servirait d’arme dans les négociations avec l’Union européenne. Non seulement il avait promis l’abolition définitive des mémorandums qui ont précipité la Grèce dans la misère depuis cinq ans, mais il avait également une Europe nouvelle, enfin libérée de l’obsession de l’austérité.
Toutefois, le non franc et massif de 62 % du peuple grec qui a osé choisir un gouvernement de gauche et contester la justesse des mémorandums semble avoir rendu fous furieux les dirigeants européens. Et, au lieu de l’allégement des mesures inhumaines et totalement inefficaces imposées par ceux-ci, la « troïka » (Fonds monétaire international, Banque centrale européenne et Commission européenne) en a émis un troisième dont les termes sont encore plus durs. Le premier effet de ce monstrueux accord sera l’augmentation de la dette qui, de son montant actuel de 173 % du produit intérieur brut, passera à 201 %. La volte-face spectaculaire de Syriza, aux antipodes de l’ambiance révolutionnaire des « mémorandums déchirés », de la « souveraineté nationale » et du « refus catégorique de l’austérité », a suivi.
Conséquence : une certaine forme de « nettoyage » du gouvernement et du parti, visant à exclure les membres restés fidèles aux principes de Syriza, et qui avaient refusé de se convertir au culte de l’euro. Ensuite, M. Tsipras n’a nullement ressenti le besoin d’expliquer à ses compatriotes cet incompréhensible revirement. Au contraire, il s’est empressé de démissionner et de fixer la date des élections législatives anticipées pour le 20 septembre. Cette fois-ci, Alexis Tsipras exige du peuple grec qu’il annule le non spectaculaire du référendum du 5 juillet pour le remplacer par un grand oui qui légitimera le troisième mémorandum.

Antidémocratique

Il était tout naturel que le comportement antidémocratique du premier ministre grec suscite des rumeurs de coup d’Etat, de trahison et de complots ourdis contre le peuple grec. Une chose, assurément, est certaine : l’ambiance qui prévaut ces derniers mois en Grèce est celle d’un théâtre de l’absurde, où le bon sens n’a plus sa place. Le non au référendum visait sans équivoque les mémorandums et incitait directement à rompre avec les créanciers, s’ils persistaient dans leur politique.
Le premier ministre avait pour mandat d’en tirer les conséquences, y compris en envisageant la sortie de la zone euro. Il aurait dû, entre autres, élaborer un « plan B » crédible de retour à la monnaie nationale. Et, surtout, il n’aurait pas dû lancer après coup des accusations ridicules sur une trahison présumée prétendument commise par ceux (en admettant qu’ils avaient existé) qui avaient pris le soin de préparer un tel plan en assurant la liquidité élémentaire des banques et en imposant, en temps utile, des restrictions, comme l’exportation de capitaux à l’étranger.

Inexcusable

Même en admettant que ces actions ou manquements majeurs pourraient lui être pardonnés en les attribuant à son inexpérience, d’autres sont vraiment inexcusables. Par exemple quand M. Tsipras a proclamé qu’il livrerait « terre et eau » pour rester dans l’euro. Voilà la manière frivole et inébranlable avec laquelle le gouvernement grec considère le retour inévitable à la monnaie nationale.
Des membres du gouvernement, en parfaite harmonie avec le directoire de l’Union européenne et la puissante opposition qui s’est récemment métamorphosée en force progouvernementale, prétendent que « le retour à la drachme serait une catastrophe ». Toutefois, ils se gardent bien d’expliquer les méthodes et les chiffres qui leur ont permis de conclure que l’instauration d’une nouvelle drachme en constituerait une supérieure à celle que provoquent les mémorandums.
Car, il n’est sérieusement plus permis de douter que ceux-ci conduisent la Grèce tout droit vers une disparition nationale, économique et démographique, en contraignant les Grecs à vendre leurs avoirs, en abolissant le secteur public après l’avoir démantelé, en jetant impitoyablement à la rue ceux qui n’arrivent pas à rembourser leur prêt immobilier pour leur résidence principale, en permettant aux employeurs de licencier massivement, en réduisant les salariés et les retraités à la misère, en éliminant toute trace de protection sur le marché du travail et en renonçant à toute forme de souveraineté et de fierté nationale avec pour horizon exclusif le régime colonial de la dette.

L’instauration d’une nouvelle drachme est la seule solution offrant une issue à l’impasse actuelle

Certes, l’instauration d’une nouvelle drachme ne sera pas anodine. Mais c’est la seule solution offrant une issue à l’impasse actuelle. M. Tsipras peut remporter ou perdre \les élections du 20 septembre. Mais, dans les deux cas, le résultat sera le même : le premier gouvernement de gauche en Grèce aura donné sa bénédiction à la poursuite d’une dictature financière étouffante, dans un pays membre de l’Union européenne, mettant en péril direct et majeur la paix sociale. Et pas seulement celle-ci.
Car ce sacrilège aura, inévitablement, des conséquences particulièrement délétères sur l’ensemble de l’Europe, mais aussi sur le monde entier. A court terme et pour l’instant, le seul vœu, utopique à ce stade, qu’on peut formuler est d’éviter que cet accord criminel soit mis en œuvre. C’est après seulement que les Grecs soutiendront, tous ensemble, le retour à la souveraineté et à l’Europe.
Maria Negreponti-Delivanis, économiste, est ancienne rectrice de l’université macédonienne de Thessalonique, ancienne conseillère de l’Organisation du traité de l’Atlantique Nord et de l’Organisation de coopération et de développement économiques.

H ΑΘΗΝΑ ΕΓΙΝΕ ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΟΓΟΥ

================================================

Ο ελληνικός λαός σε κατάσταση   σύγχυσης και βαθιάς  απόγνωσης παρακολουθεί  τις  αδιανόητες κινήσεις του πρωθυπουργού του. Με   το δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τους ψηφοφόρους ένα βροντερό ΟΧΙ, προκειμένου να το χρησιμοποιήσει ως όπλο, στις διαπραγματεύσεις του με την ΕΕ. Υποσχέθηκε, όχι μόνο  την οριστική κατάργηση των  μνημονίων, που εξαθλίωσαν την Ελλάδα τα πέντε τελευταία χρόνια, αλλά και μια αναγεννημένη Ευρώπη απαλλαγμένη από τις  ιδεολογικές της εμμονές για  λιτότητα.  Το μεγαλειώδες, ωστόσο,  ΟΧΙ,  του 62%  του ελληνικού λαού, που  τόλμησε να επιλέξει  αριστερή κυβέρνηση, αλλά και  να αμφισβητήσει  την ορθότητα  των μνημονίων, φαίνεται ότι εξόργισε το   ευρωπαϊκό ιερατείο. Και αντί της αναμενόμενης ελάφρυνσης των απάνθρωπων, αλλά και  παντελώς αναποτελεσματικών μνημονιακών μέτρων, η Τρόϊκα αποφάσισε να επιβάλλει  στο λιλιπούτειο κράτος-μέλος της ένα τρίτο μνημόνιο με όρους ακόμη σκληρότερους των δύο πρώτων, ως   χαριστική του βολή. Η πρώτη συνέπεια της  επιβολής αυτής της τερατώδους συμφωνίας,  θα  είναι η άνοδος  του χρέους σε 201%  του ΑΕΠ από 173%  που είναι σήμερα.  Ακολούθησε η θεαματική μεταστροφή  της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, κατά  180^Ο μοίρες, από την  προηγουμένη επαναστατική  ατμόσφαιρα του «σκισίματος των μνημονίων», της «εθνικής κυριαρχίας», της κατηγορηματικής «άρνησης της λιτότητας».  Παράλληλα, κρίθηκε απαραίτητη μια μορφή κυβερνητικής  και κομματικής «εθνοκάθαρσης», με την αποβολή εκείνων των μελών, που παρέμειναν συνεπείς  στις αρχές του ΣΥΡΙΖΑ και που αρνήθηκαν  να ασπαστούν  ευρωλατρεία. Ο κ. Τσίπρας, στη συνέχεια, ουδόλως  αισθάνθηκε την ανάγκη να εξηγήσει  στους συμπατριώτες του την ακατανόητη αυτή συμπεριφορά του, αλλά αντιθέτως  έσπευσε να παραιτηθεί και να ορίσει τη διενέργεια πρόωρων βουλευτικών εκλογών, για τις 20 Σεπτεμβρίου. Αυτή τη φορά ο κ. Τσίπρας απαιτεί από  τον ελληνικό λαό την ακύρωση του βροντερού ΟΧΙ του δημοψηφίσματος της 5^ης Ιουλίου, από ένα ισχυρό ΝΑΙ, που θα νομιμοποιεί το γενοκτονικό  περιεχόμενο του τρίτου μνημονίου, παρότι  το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος μπορεί να μεταβληθεί μόνον με νέο δημοψήφισμα. Η   αντιδημοκρατική  αυτή συμπεριφορά  πρωθυπουργού, και μάλιστα  της πρώτης αριστερής ελληνικής   κυβέρνησης ήταν φυσικό να πυροδοτήσει υποθέσεις για πραξικόπημα, για προδοσία και για συνωμοσίες, που εξυφάνθηκαν  στην πλάτη του ελληνικού λαού. Πέρα, όμως, από αυτές, το βέβαιο είναι ότι  το σκηνικό που επικρατεί  τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα, είναι σαφέστατα ένα θέατρο του παράλογου, όπου καμία σκέψη με αφετηρία την κοινή λογική μπορεί να  έχει θέση.

Καθώς  το περιεχόμενο της λαϊκής εντολής του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου στρεφόταν  σαφέστατα εναντίον των μνημονίων, με έμμεση προτροπή  για   ρήξη με τους δανειστές, αν επέμεναν στην καταστρεπτική πολιτική  τους, ο πρωθυπουργός  όφειλε να έχει  μεριμνήσει   για την συνέχεια  αυτού του ΟΧΙ και  εκτός ευρωζώνης.  Και ειδικότερα:

-Να έχει  εκπονήσει ένα σοβαρό   Plan B΄ , για  μετάβαση στο εθνικό μας νόμισμα,  και όχι να ανακοινώνονται εκ των υστέρων  ευτράπελες όντως κατηγορίες για δήθεν προδοσία όσων (αν πράγματι αυτοί υπήρξαν) μερίμνησαν να προετοιμάσουν  ένα τέτοιο σχέδιο.

-Να είχε,  από μήνες πριν, προχωρήσει στην εξασφάλιση στοιχειώδους ρευστότητας των τραπεζών, και βεβαιότητα να είχε έγκαιρα επιβάλλει περιορισμούς, κυρίως, για την εξαγωγή  κεφαλαίων στο εξωτερικό.

Έστω και αν δεχθούμε,   ότι οι σοβαρότατες αυτές ενέργειες ή παραλείψεις, θα μπορούσαν να συγχωρηθούν, εξαιτίας της απειρίας της νέας αριστερής κυβέρνησης, υπάρχουν κάποιες άλλες  που είναι, όντως,  ασυγχώρητες.  Πρόκειται για την απόφαση του κ. Τσίπρα, την οποίαν, άλλωστε,  και εξήγγειλε εκ των προτέρων, να προσφέρει  βωμούς και εστίες, ως αντάλλαγμα της παραμονής μας στο ευρώ.   Πρόκειται για   τον απόλυτο, όσο και  επιπόλαιο τρόπο, με τον οποίον η κυβέρνηση αντιμετώπισε και  εξακολουθεί να αντιμετωπίζει την οπωσδήποτε αναπότρεπτη  επιστροφή στο εθνικό μας νόμισμα.  Κυβερνητικοί, σε αρμονική συγχορδία με το διευθυντήριο της ΕΕ και με   την  ισχυρή πρώην αντιπολίτευση που πρόσφατα μεταμφιέστηκε σε συμπολίτευση, ισχυρίζονται  ότι «η επιστροφή στη δραχμή θα είναι καταστροφή». Αλλά, όμως, δεν εξηγούν με ποιες ακριβώς μεθόδους μέτρησης κατέληξαν στο συμπέρασμα μεγαλύτερης καταστροφής  από τη νέα δραχμή, σε σύγκριση με αυτήν των  μνημονίων. Διότι, δεν μπορεί, σοβαρά, πια  να δικαιολογηθεί  η όποια αμφιβολία ότι με τα μνημόνια οδεύουμε σε πλήρη εξαφάνιση, εθνική, οικονομική, δημογραφική. Πρόκειται, πράγματι, για  μια ιδιότυπη μορφή γενοκτονίας, καθώς  υποχρεωνόμαστε να ξεπουλήσουμε  το βιός μας, να προχωρήσουμε σε ουσιαστική κατάργηση  του δημόσιου τομέα, αφού προηγουμένως τον εξαθλιώσουμε, να πετάξουμε αλύπητα  στους πέντε δρόμους, όσους χρωστούν την πρώτη τους κατοικία, να  επιτρέψουμε  στους εργοδότες να απολύουν μαζικά το εργατικό τους δυναμικό, να  εξαθλιώσουμε μισθωτούς και συνταξιούχους, να εξαφανίσουμε κάθε ίχνος προστασίας στην αγορά εργασίας,  να παραιτηθούμε  από κάθε μορφή εθνικής κυριαρχίας και εθνικής υπερηφάνειας, υιοθετώντας για το μέλλον μας το αποικιακό καθεστώς χρέους. Η επιστροφή σε μια νέα δραχμή, ασφαλώς, δεν θα είναι ανώδυνη, αλλά είναι η μοναδική  λύση που υπόσχεται έξοδο από το αδιέξοδο.

Ο κ. Τσίπρας μπορεί, τελικά,  να κερδίσει ή να χάσει τις εκλογές της 20^ης Σεπτεμβρίου. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο. Η πρώτη αριστερή ελληνική κυβέρνηση θα έχει ευλογήσει τη συνέχιση της επιβολής  μιας  στραγγαλιστικής δικτατορίας financière, σε  κράτος-μέλος της ΕΕ.  Θέτοντας  σε  άμεσο και σοβαρό  κίνδυνο  την κοινωνική του ειρήνη, και όχι μόνον. Διότι, το ανοσιούργημα αυτό  θα προκαλέσει, αναπόφευκτα, δυσμενέστατες συνέπειες  στο σύνολο της Ευρώπης, αλλά και της υφηλίου. Η μόνη, συνεπώς,  βραχυχρόνια  και προς το παρόν, δυστυχώς,  ουτοπική ευχή   είναι  να αποτραπεί η υλοποίηση της   εγκληματικής αυτής συμφωνίας, και στη συνέχεια να στηρίξουμε όλοι  μαζί μια επιστροφή στη δική μας  Ελλάδα και στη δική μας Ευρώπη.

Μαρία Νεγρεποντη-Δελιβάνη, οικονομολόγος και πρώην πρύτανης στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας της Θεσσαλονίκης, πρ. σύμβουλος του ΝΑΤΟ και του ΟΟΣΑ.

.