ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΥΡΩ ΥΠΟΣΚΑΠΤΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη (Slpress 31.03.2010
====================================================
Αυτές τις σκοτεινές ώρες, που θα ακολουθηθούν από ακόμη πιο δραματικές, με βασανίζει ολοένα και περισσότερο η πρόταση, που και με άλλους οικονομολόγους, Έλληνες και ξένους, έκανα στις αρχές της δεκάχρονης κρίσης, και που δεν ακολουθήθηκε. Αναφέρομαι στην ανάγκη επανόδου στο εθνικό μας νόμισμα, που πίστευα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι θα ήταν η μοναδική οδός σωτηρίας της Ελλάδας. Όπως είναι γνωστό, η παράμετρος αυτή ουδέποτε τέθηκε σε σοβαρή συζήτηση, αλλά αντιθέτως φορτίστηκε συστηματικά με σειρά αντίθετων, αλλά μη σοβαρών επιχειρημάτων, όπως και ανάμεσα σε άλλα, ότι….. έτσι «θα γίνουν πλούσιοι όσοι έχουν χρήματα στο εξωτερικό», ότι «δεν θα έχουμε φάρμακα», ότι «θα πεθάνουμε από το κρύο», ότι «θα γίνουμε Αργεντινή» κλπ. Περιορίστηκα, λοιπόν, αναγκαστικά όλα αυτά τα άχαρα χρόνια, στη συγγραφή βιβλίων και άρθρων, εξηγώντας τους λόγους της ανάγκης επιστροφής μας στο εθνικό νόμισμα, στη σύγκλιση ημερίδας στη Θεσσαλονίκη, από το Ίδρυμα Δελιβάνη, με πρόσκληση και ξένων οικονομολόγων, και με επίκεντρο το εθνικό μας νόμισμα, (τα πρακτικά του συνεδρίου εκδόθηκαν σε βιβλίο στο Παρίσι), καθώς και στη συστηματική συμμετοχή μου, σε διεθνή συνέδρια, με κύριο θέμα την ανάγκη εγκατάλειψης του εκ γενετής άρρωστου ευρώ.
Η πρόταση μου, ωστόσο, αυτή επανέρχεται τώρα στο προσκήνιο, τραβώντας μια ευκρινέστατη γραμμή ανάμεσα στις τυχερές οικονομίες, που έχουν δικό τους νόμισμα, και στις κατακαημένες της Ευρωζώνης, που τόσο ανεγκέφαλα το απεμπόλησαν. Οι πρώτες, έχουν τη δυνατότητα να τυπώσουν όσο χρήμα χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες ανάγκες του κορωνοϊού, να σώσουν έτσι ζωές, και να επιβιώσουν αργότερα οικονομικά. Οι δεύτερες, και κυρίως οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, που αντιμετωπίστηκαν ανέκαθεν ως παιδιά ενός κατώτερου Θεού, αναμένουν αγωνιωδώς λύση από την ΕΕ, που όμως είναι αδύνατον να εξευρεθεί. Διότι, πέρα από τη διαφωνία των δύο κυριών, Μέρκελ και Λαγκάρντ, και πέρα από το γεγονός ότι η Γερμανία, ευλόγησε όπως πάντα άλλωστε τα δικά της «γένια» αφήνοντας τα υπόλοιπα κράτη-μέλη στην οικτρή τους τύχη, είναι καιρός να γίνει κατανοητό, ότι δεν υπάρχει λύση, εντός του ευρώ.
Καθώς οι σαθρές βάσεις δημιουργίας του ευρώ και η αδυναμία του να λειτουργήσει ως κανονικό νόμισμα, καλύπτονται από πυκνό πέπλο μυστηρίου, και όχι μόνο για τους μη οικονομολόγους, σκέφτηκα ότι ίσως θα ήταν χρήσιμη μια προσπάθεια αποκωδικοποίησης του. Θα την επιχειρήσω, σε μορφή όσο γίνεται πιο απλή, σύντομη και κατανοητή, κάτι που δεν είναι διόλου εύκολο.
Το ευρώ είναι νόμισμα-φάντασμα
Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα δεν διαθέτει τις ιδιότητες ενός φυσιολογικού νομίσματος, διότι:
* οι βάσεις του δεν παραπέμπουν στις αρχές καμίας από τις κυρίαρχες οικονομικές θεωρίες
*δεν στηρίζεται από καμία εθνική κυβέρνηση που να ρυθμίζει την εξωτερική του αξία ανάλογα με τις εκάστοτε επιδιώξεις της
*δεν αναφέρεται σε καμία ανάλογη εμπειρία του παρελθόντος
*βασίστηκε στη βεβαιότητα ότι η έλευση της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης ήταν προ των πυλών, που όμως δεν ήρθε ποτέ
*έτσι, το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα παρέμεινε με το αρχικό του προσωρινό σχήμα, ως νόμισμα ανολοκλήρωτο και άκρως ασταθές.
Στην προσπάθειά τους να σταθεροποιήσουν το ευρώ, που ήταν κυριολεκτικά στον αέρα, οι πρωτεργάτες του, Γερμανία και Γαλλία, εμπνεύστηκαν το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Το «δεκανίκι» του ευρώ είναι το Σύμφωνο Σταθερότητας
Κατά την κατασκευή του ΣΣ η προσοχή των δημιουργών του (κυρίως της Γερμανίας) μονοπωλήθηκε από την προσπάθεια προάσπισης του αποκλειστικά και μόνον απέναντι στον πληθωρισμό. Οι παραδοχές λειτουργίας του βασίστηκαν στη σκιώδη υπόθεση, ότι οι ημέρες της ΕΕ θα είναι αναγκαστικά «ηλιόλουστες», διότι θα έχει δήθεν εξασφαλιστεί, σε μόνιμη βάση, ταχύρρυθμη ανάπτυξη, πλήρη απασχόληση και ευημερία για όλους. Αυτή η τερατογένεση κατέληξε σε περίεργο μέσο πληρωμής, με πρωτόγνωρες προδιαγραφές, από όσο γνωρίζω, στην υφήλιο. Συγκεκριμένα, ως δυνατότητες του ευρώ αναγνωρίστηκαν αποκλειστικά στον χώρο ελέγχου του πληθωρισμού, και όχι και σε αυτόν της αντιμετώπισης υφέσεων και κρίσεων. Το στήριγμα, από το οποίο είχε ανάγκη το περίεργο αυτό νόμισμα, του εξασφαλίστηκε χάρη στις προδιαγραφές του Συμφώνου Σταθερότητας, δομημένου ολοκληρωτικά σχεδόν στα εξαγωγικά συμφέροντα της γερμανικής οικονομίας, καθώς και σε δογματικής μορφής φιλελευθερισμό. Ορισμένοι οικονομολόγοι παρομοίασαν αυτό το συνονθύλευμα με «ζουρλομανδύα». Τα κράτη-μέλη ανέθεσαν τη μακροοικονομική τους πολιτική στο ΣΣ ορίζοντας ως ακρογωνιαίο λίθο του την αιώνια λιτότητα στην πιο ακραία δυνατή μορφή της. Αυτή, εκφράζεται με την ετικέτα γενικής απαγόρευσης του ελλείμματος των κρατών-μελών, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ, ανεξαρτήτως του σημείου του οικονομικού κύκλου που εκάστοτε διανύεται. Η λιτότητα διατηρεί στη ζωή αυτό το «νόμισμα-φάντασμα», ενώ η απόκλιση από αυτήν το σκοτώνει.
Εκλαμβάνω ως αρκούντως γνωστά, ακόμη και στους «ευρωλάγνους», τα θλιβερά αποτελέσματα του ευρώ, με κυρίαρχη την καταστροφή του ευρωπαϊκού Νότου.
Το ευρώ δεν μπορεί να σώσει την Ευρώπη
Και ήρθε η πανδημία του κορονοϊού, που ήδη ακολουθείται στενά από την οικονομική του θεομηνία. Και, ξαφνικά, αποκαλύπτονται, σε όλη τους την έκταση, οι εγκληματικές συνέπειες αυτής της ευρωπαϊκής πολιτικής, της οποίας η σχεδόν θρησκόληπτη επιταγή λιτότητας, σε συνδυασμό και με την απεμπόληση του ρόλου του κράτους, άφησε εντελώς ανοχύρωτες τις ευρωπαϊκές οικονομίες, απέναντι στη μανία του ιού. Και φαίνεται αναπότρεπτο το γεγονός ότι οι αναίτιοι θάνατοι, που οφείλονται σε βασικές ελλείψεις κρατικών νοσοκομείων σε κρεβάτια εντατικής, αναπνευστήρες κλπ. θα ακολουθηθούν από μακράς διάρκειας οικονομικές καταστροφές με τεράστιο αριθμό θυμάτων.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ-Ευρωζώνης, που τώρα ρημάζονται από μαζικούς θανάτους, αν και μεγάλος αριθμός τους θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, γίνονται μάρτυρες μιας Ευρώπης:
*χωρίς την ελάχιστη συνοχή και αλληλεγγύη, με την ισχυρότερη ανάμεσά τους οικονομία, τη Γερμανία, να φροντίζει αποκλειστικά και μόνο τα εθνικά της συμφέροντα, και να ανέχεται χωρίς ντροπή, βοήθεια στα ανυπεράσπιστα μέλη της, από έξω-ευρωπαϊκά κράτη
*που αρνείται, ακόμη και τώρα, ακόμη και στο περιβάλλον της εισβολής ενός ανελέητου θανάτου, την οικονομική βοήθεια που αναμένουν με αγωνία οι λιγότερο πλούσιες ευρωπαϊκές οικονομίες
* με τη Γερμανία, πάντοτε, να επιχειρεί, ακόμη και τώρα, να επωφεληθεί επιβάλλοντας νέα μνημόνια στον ευρωπαϊκό Νότο
*που σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και με όλες τις οικονομίες που έχουν εθνικό νόμισμα, η Ευρώπη να μην μπορεί να τυπώσει χρήμα, αν δεν αποφασίσει να κηδέψει το ευρώ.
Ο κρίσιμος χρόνος περνά, έτσι, χωρίς την εξεύρεση λύσης, που να είναι στοιχειωδώς αποτελεσματική. Και τούτο, διότι δεν υπάρχει λύση παραμένοντας στο ευρώ. Πικρή αλήθεια που πρέπει, ωστόσο, να συνειδητοποιηθεί πλήρως από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, ώστε να φροντίσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται, τα του οίκου τους. Πριν κατακλυστούν από τον Αρμαγεδδών της οικονομικής φάσης του κορονοϊού, που είναι προ των πυλών.
Αυτές τις σκοτεινές ώρες, που θα ακολουθηθούν από ακόμη πιο απελπιστικές, με βασανίζει ολοένα και περισσότερο η πρόταση, που και με άλλους οικονομολόγους, Έλληνες και ξένους, έκανα στις αρχές της ήδη δεκάχρονης κρίσης, και που δεν ακολουθήθηκε. Αναφέρομαι στην ανάγκη επανόδου στο εθνικό μας νόμισμα, που πίστευα και ιδίως τώρα εξακολουθώ να πιστεύω ότι θα ήταν η μοναδική οδός σωτηρίας της Ελλάδας. Όπως είναι γνωστό, η παράμετρος ουδέποτε τέθηκε σε σοβαρή συζήτηση, και επιπλέον φορτίστηκε και με σειρά μη σοβαρών, και δήθεν αντίθετων στην πρόταση επιχειρημάτων, όπως και ανάμεσα σε άλλα, ότι….. έτσι «θα γίνουν πλούσιοι όσοι έχουν χρήματα στο εξωτερικό», ότι «δεν θα έχουμε φάρμακα», ότι «θα πεθάνουμε από το κρύο», ότι «θα γίνουμε Αργεντινή» κλπ. Περιορίστηκα, λοιπόν, αναγκαστικά όλα αυτά τα άχαρα χρόνια, στη συγγραφή βιβλίων και άρθων, εξηγώντας τους λόγους της ανάγκης επιστροφής μας στο εθνικό νόμισμα, στη σύγκλιση ημερίδας στη Θεσσαλονίκη, από το Ίδρυμα Δελιβάνη, με συμμετοχή και ξένων οικονομολόγων, και με επίκεντρο το εθνικό μας νόμισμα, του οποίου τα πρακτικά εκδόθηκαν σε βιβλίο στο Παρίσι, καθώς και στη συστηματική συμμετοχή μου, σε διεθνή συνέδρια, με επίκεντρο την ανάγκη εγκατάλειψης του εκ γενετής άρρωστου ευρώ.
Η πρόταση, ωστόσο, αυτή επανέρχεται με πολύ δραματικό τρόπο τώρα στο προσκήνιο τραβώντας μια ευκρινέστατη γραμμή ανάμεσα στις τυχερές οικονομίες, που έχουν δικό τους νόμισμα, και στις κατακαημένες της Ευρωζώνης, που τόσο ανεγκέφαλα το απεμπόλησαν. Οι πρώτες, έχουν τη δυνατότητα να τυπώσουν όσο χρήμα χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες ανάγκες του κορωνοϊού και να σώσουν έτσι ζωές, και από την πανδημική του μορφή, αλλά και από την πολύ χειρότερη οικονομική του, που ακολουθεί. Οι δεύτερες, και κυρίως τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού, αυτά του ευρωπαϊκού Νότου, αναμένουν αγωνιωδώς λύση από την ΕΕ, που όμως είναι αδύνατον να δοθεί. Διότι, πέρα από τη διαφωνία των δύο κυριών, Μέρκελ και Λαγκάρντ, πέρα από το γεγονός ότι η Γερμανία, ευλόγησε όπως πάντα άλλωστε τα δικά της «γένια» αφήνοντας τα υπόλοιπα κράτη-μέλη στην οικτρή τους τύχη, η ζοφερή πραγματικότητα που τώρα προβάλλει σε όλη της την έκταση είναι ότι δεν υπάρχει λύση, εντός του ευρώ.
Καθώς οι βάσεις δημιουργίας του ευρώ και οι δυνατότητες να διαδραματίσει τον ρόλο ενός κανονικού νομίσματος, καλύπτονται πυκνό πέπλο μυστηρίου, και όχι μόνον για τους μη οικονομολόγους, σκέφθηκα ότι τώρα επιβάλλεται μια προσπάθεια αποκωδικοποίησης του. Θα την επιχειρήσω, προσπαθώντας αυτή να είναι όσο γίνεται πιο απλή και κατανοητή, κάτι που δεν είναι διόλου εύκολο.
Το ευρώ είναι νόμισμα-φάντασμα
Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα δεν διαθέτει τις ιδιότητες ενός κανονικού νομίσματος, διότι:
* οι βάσεις του δεν παραπέμπουν στις αρχές καμίας από τις κυρίαρχες οικονομικές θεωρίες,
*δεν στηρίζεται από καμία εθνική Κυβέρνηση που να ρυθμίζει την εξωτερική του αξία ανάλογα με τις εκάστοτε επιδιώξεις της
*δεν αναφέρεται σε καμία ανάλογη εμπειρία του παρελθόντος
*η βασική βεβαιότητα πίσω από τη βιαστική επιβολή του ευρώ ήταν η έλευση της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης, που όμως δεν ήρθε ποτέ
*έτσι, το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα παρέμεινε με το αρχικό του προσωρινό σχήμα, ως νόμισμα ασταθές
Προκειμένου να σταθεροποιήσουν το ευρώ, που ήταν κυριολεκτικά στον αέρα, οι πρωτεργάτες του, Γερμανία και Γαλλία, εμπνεύστηκαν το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Το «δεκανίκι» του ευρώ είναι το Σύμφωνο Σταθερότητας
Οι συνθήκες που προηγήθηκαν της καθιέρωσης του ευρώ, μεγιστοποίησαν τους κινδύνους αστάθειάς του, αλλά η προσοχή των δημιουργών του (κυρίως της Γερμανίας) μονοπωλήθηκε από την προσπάθεια προάσπισής του αποκλειστικά και μόνον απέναντι στον πληθωρισμό. Η όλη προσπάθεια βασίστηκε στη σκιώδη υπόθεση, ότι οι ημέρες της ΕΕ θα είναι αναγκαστικά «ηλιόλουστες». Δηλαδή, θα έχει εξασφαλιστεί, σε μόνιμη βάση ταχύρρυθμη ανάπτυξη, πλήρης απασχόληση και ευημερία για όλους. Γεννήθηκε, έτσι, ένα περίεργο μέσο πληρωμής μοναδικών προδιαγραφών στην υφήλιο, από όσο γνωρίζω, με δυνατότητες ελέγχου του πληθωρισμού, αλλά με πλήρη αδυναμία αντιμετώπισης υφέσεων και κρίσεων. Το στήριγμα που του έλειπε κατασκευάστηκε με τις προδιαγραφές του Συμφώνου Σταθερότητας, δομημένου ολοκληρωτικά σχεδόν στα εξαγωγικά συμφέροντα της γερμανικής οικονομίας, καθώς και σε δογματικής μορφής φιλελευθερισμό. Κάποιοι οικονομολόγοι παρομοίασαν αυτό το συνονθύλευμα με «ζουρλομανδύα». Τα κράτη-μέλη ανέθεσαν τη μακροοικονομική τους πολιτική στο ΣΣ της οποίας ακρογωνιαίος λίθος είναι η ακραίας μορφής λιτότητα, που εκφράζεται με τη γενική απαγόρευση του ελλείμματος να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ, ανεξαρτήτως, του σημείου του οικονομικού κύκλου που εκάστοτε διανύεται. Η απόκλιση από τη λιτότητα εξαφανίζει το «νόμισμα-φάντασμα».
Θεωρώ, αρκούντως γνωστά, ακόμη και στους «ευρωλάγνους», τα θλιβερά αποτελέσματα του ευρώ, με κυρίαρχη την καταστροφή του ευρωπαϊκού Νότου,
Το ευρώ θέλει αν δεν μπορεί να σώσει την Ευρώπη
Γιατί η ΕΕ δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα όπως οι ΗΠΑ
Το ευρώ δημιουργήθηκε σε περίοδο πλήρους επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού.επιβάλλοντας σταθερότητα με έλλεμμα να μην ξεπερνά το 3% ανεξαρτήτως του εκάστοτε σημείου του οικονομικού κύκλου.
Εναντίον μόνον του πληθωρισμού και όχι της ύφεσης . Η σχέση Συμφώνου Σταθερότητας και ευρώ (αντικαθιστά την κυβέρνηση που δεν υπάρχει πίσω της. Με την υπόθεση ότι η ΕΕ θα έχει πάντα ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης.
Δεν είναι κανονικό νόμισμα διότι
* Τα κράτη-μέλη ανέθεσαν τη μακροοικονομική τους πολιτική στο Σ.Σ κρατώντας μόνο την εισοδηματιή τους πολιτική (αλλά και αυτήν με τρόπο που να ελε΄γχεται ο πληθωρισμός
ρυρθμίζει το ευρώ με την προυπόθεση ότι το ΣΣ τηρείται από τα κράτη-μέλη
Σελ. 42
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΥΡΩ ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑ-ΦΑΝΤΑΣΜΑ
ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΥΠΕΥΘΥΘΝΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΘΑΝΑΤΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΡΟΝΟΙΟΥ
Coronavirus : Emmanuel Macron appelle à la solidarité budgétaire européenne
Les faits
Dans un entretien à des journaux italiens, vendredi 27 mars, le président français s’est déclaré favorable à lancer un emprunt commun à l’Union européenne pour faire face au coronavirus. Le président français met ainsi la pression sur l’Allemagne.
• La Croix (avec AFP),
• le 28/03/2020 à 12:34
• Modifié le 28/03/2020 à 12:35
Lecture en 2 min.
« Nous ne surmonterons pas cette crise sans une solidarité européenne forte, au niveau sanitaire et budgétaire », estime Emmanuel Macron.BENOIT TESSIER / POOL/EPA
Emmanuel Macron, favorable à des « emprunts Corona », a plaidé en faveur de la solidarité budgétaire européenne, dans un entretien donné vendredi 27 mars au soir à des journaux italiens. Neuf pays européens, dont la France et l’Italie, avaient appelé mercredi 25 mars à lancer un emprunt commun à toute l’Union européenne pour faire face au coronavirus, mettant la pression sur l’Allemagne, opposée à toute mutualisation des dettes.
i Pourquoi lire La Croix ?+
La Croix choisit dans le flot de l’actualité des pépites à mettre en lumière, en privilégiant le recul et l'analyse.
Recevez l’essentiel de l’actualité du jour
Je m'inscris
→ EN DIRECT. Coronavirus : la France dans son douzième jour de confinement
« Nous ne surmonterons pas cette crise sans une solidarité européenne forte, au niveau sanitaire et budgétaire », a estimé le chef de l’État français dans une interview donnée aux journaux Corriere de la Serra, La Stampa et La Repubblica.
À lire aussi
Coronavirus : l’obligation de résultat de l’Union européenne
« Est-ce que l’UE, la zone euro se résument à une institution monétaire et un ensemble de règles, très assouplies, qui permettent à chaque État d’agir de son côté ? Ou agit-on ensemble pour financer nos dépenses, nos besoins dans cette crise vitale ? », a questionné Emmanuel Macron, ajoutant qu’il pouvait s’agir « d’une capacité d’endettement commune, quel que soit son nom, ou bien d’une augmentation du budget de l’UE pour permettre un vrai soutien aux pays les plus touchés par cette crise ». « Le montant est secondaire, c’est ce signal qui compte, à travers l’endettement commun ou le budget commun », a-t-il plaidé.
L’Allemagne hostile à la mutualisation des dettes
Face aux « réticences » de pays comme l’Allemagne, « on ne peut pas lâcher ce combat », a insisté le président de la République, conscient de la difficulté à convaincre Outre-Rhin.
Angela Merkel avait fait part lors du sommet européen, jeudi 26 mars, de son opposition à l’idée d’émettre des « corona bonds », comme souhaité par les dirigeants français et italien notamment. « Nous avons dit du côté allemand, mais aussi de la part d’autres participants, que ce n’était pas la conception de tous les États membres » d’émettre ces emprunts européens communs pour soutenir l’économie, avait fermement souligné la chancelière allemande à l’issue d’un sommet par vidéoconférence.
À lire aussi
Le Parlement européen met fin au phénomène des « avions fantômes »
Angela Merkel, qui a toujours refusé le principe d’une mutualisation des dettes en Europe, a réaffirmé sa « préférence pour le MES », le Mécanisme européen de stabilité qui est le fonds de secours en cas de crise de la zone euro. Pour la chancelière, ce dispositif est « un instrument de crise qui ouvre de nombreuses possibilités et qui ne remet pas en question les principes de base d’une action commune et de responsabilité de chacun »,
Aux yeux de l’Allemagne, l’avantage du MES est qu’il peut s’accompagner de conditions strictes en échange de prêts à des pays en crise, par exemple des réformes ou des économies à réaliser. Ce que ne souhaite pas Rome.
→ À LIRE. La pollution de l’air, une autoroute pour la propagation du coronavirus
La mutualisation des dettes des pays européens est fréquemment réclamée par les pays particulièrement endettés du sud de l’Europe, comme l’Italie, mais elle est rejetée par les pays du nord. Ces derniers, comme l’Allemagne et les Pays-Bas, plus vertueux en matière budgétaire, ont toujours observé avec méfiance les États du sud, qu’ils jugent plus laxistes, surtout depuis la crise de la dette de la zone euro.
En réponse, réunis jeudi en sommet par visioconférence sous la présidence du roi Salman d’Arabie saoudite, les dirigeants du G20 ont promis d’injecter 5 000 milliards de dollars pour soutenir l’économie mondiale, menacée par la pandémie.
Les membres de l’Union européenne (UE) ont, eux, accepté d’examiner sous quinze jours des mesures plus fortes pour faire face à la récession annoncée. Ces nouvelles propositions ont été imposées par l’Italie et l’Espagne, qui ont réclamé une riposte économique « forte et adéquate » de la part des Vingt-Sept. Mais l’idée de mutualiser les dettes de pays de la zone euro, qui faciliterait l’emprunt des Etats du Sud, ne plaît guère à l’Allemagne et aux Pays-Bas. La chancelière allemande, Angela Merkel, a d’ailleurs clamé haut et fort à l’issue du sommet son opposition à ce que l’on surnomme les « coronabonds ».
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΓΟΡΕΣ , ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ , ΥΓΕΙΑ 28 Μαρτίου 2020
Υπάρχει κίνδυνος να εξαφανιστεί το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας!
andpik
Η κατάσταση στον επιχειρηματικό κόσμο αυτή τη στιγμή είναι δραματική! Η εμπορική δραστηριότητα σε πολλούς κλάδους είναι στο μηδέν ενώ και το ηλεκτρονικό εμπόριο σημειώνει κάμψη λόγω οικονομικής αβεβαιότητας. Ειδικά στις Startups τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα μια και όλοι γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης κατηγορίας επιχειρήσεων.
Ήδη οι τουριστικές Startups έχουν μηδενική δραστηριότητα, έχουν απολύσει κόσμο ή βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης ενώ όλα τα νέα projects και οι πιθανές νέες συνεργασίες, γενικά στις Startups, έχουν παγώσει. Σε καλύτερη κατάσταση θεωρητικά βρίσκονται οι λίγες Startups οι οποίες έχουν πάρει κάποια χρηματοδότηση από VC μια και έχουν κάποιο δίχτυ ασφαλείας αλλά και αυτές θα πρέπει να αναθεωρήσουν ίσως τις προβλέψεις και τα πλάνα τους.
Φυσικά όσες Startups ασχολούνται με την τηλεϊατρική και το HealthTech, το GovTech, την βιοτεχνολογία, την τηλεργασία και την τηλε-εκπαίδευση, θα δουν τις μετοχές τους να εκτοξεύονται ενώ στον αντίποδα όλος ο τομέας του “sharing economy“, και ειδικά οι ανοιχτοί χώροι εργασίας, θα βρεθεί σε φάση αβεβαιότητας αν δεν βρεθεί το εμβόλιο για τον SARS-CoV-2 σύντομα. Ήδη υπάρχουν αρνητικές προβλέψεις ακόμα και για επενδυτικά μεγαθήρια όπως η Softbank, η οποία έχει επενδύσει αστρονομικά ποσά στο sharing economy με την πρόσφατη “διάσωση” της WeWork να γίνεται ακόμα πιο αβέβαιη.
Δυστυχώς στην Ελλάδα το οικοσύστημα Startups μόλις τώρα είχε αρχίσει να οργανώνεται, ακόμα καταγράφουμε “ποιοι και πόσοι είμαστε” και αντιλαμβανόμαστε όλοι πόσο σημαντικό είναι να επισπευσθεί η λειτουργία της βάσης καταγραφής του Υπουργείου Ανάπτυξης και να αρχίσουν άμεσα να υλοποιούνται τα πρώτα μέτρα υποστήριξης.
Η Γαλλία έχει ετοιμάσει ένα σχέδιο διάσωσης 4 δις Ευρώ το οποίο περιλαμβάνει προκαταβολές επιχορηγήσεων, φοροαπαλλαγές και έκτακτες μικροχρηματοδοτήσεις ενώ στην Γερμανία οι μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες θα πάρουν 15.000 ευρώ σε διάφορες απαλλαγές σε περίοδο τριών μηνών, με τον συνολικό προϋπολογισμό αυτών των μέτρων να φτάνει τα 50 δις ευρώ!
Για τη συνέχεια StartUpper
H Blueground απολύει το 1/4 του προσωπικού της
Εχθές προειδοποιήσαμε ότι αν κράτος, VCs και άλλοι χρηματοδοτικοί φορείς δεν κινηθούν γρήγορα επίκειται καταστροφή στο χώρο των Startups.
Ο Αλέξανδρος Χατζηελευθερίου, CEO της Blueground, ανακοίνωσε την απόλυση ή διαθεσιμότητα περίπου 130 στελεχών της, το 1/4 του συνόλου του προσωπικού της. Οι μικρότερες τουριστικές Startups έχουν ήδη σταματήσει την λειτουργία τους ενώ απολύσεις υπάρχουν και από άλλες Startups που ήταν φάση growth.
• COVID-19
« C’est peut-être un virus qui fera la révolution monétaire que nous n’avons pas faite »
CHRONIQUE
Stéphane Foucart
Face au désastre provoqué par la pandémie de Covid-19, les banques centrales pourraient redevenir des institutions politiques à même d’interagir directement avec la société, estime, dans sa chronique, Stéphane Foucart, journaliste au « Monde ».
Publié aujourd’hui à 09h30 Temps deLecture 4 min.
Le ministre des finances allemand, Olaf Scholz, et la présidente de la BCE, Christine Lagarde, à Bruxelles, le 17 février 2020. Francois Lenoir / REUTERS
Chronique. C’est une scène célèbre et la pandémie de Covid-19 lui donne, aujourd’hui, une saveur toute particulière. C’était le 5 avril 2018. Emmanuel Macron était en visite au Centre hospitalo-universitaire de Rouen (Seine-Maritime) et débattait fortement avec une aide-soignante. Se faisant la porte-voix de tous les personnels hospitaliers, celle-ci réclamait plus de moyens pour l’hôpital, et le président de la République lui répondit : « Il n’y a pas d’argent magique. » Deux années plus tard, face à la progression du Covid-19, M.Macron annonçait, mercredi 25 mars, « un plan massif d’investissements et de revalorisation des carrières » à venir dans les hôpitaux, une fois surmontée la crise en cours.
Avec le Covid-19 viendra donc peut-être le temps de la magie, où les liquidités pourraient apparaître là où l’on jurait qu’elles ne pouvaient plus se trouver. A l’occasion de la pandémie, la sorcellerie monétaire pourrait sortir du giron des banques commerciales et des banquiers centraux pour redevenir un instrument politique, un outil remis à sa juste place dans le fonctionnement de la société. La mise à l’arrêt de l’économie induite par la progression fulgurante d’une infection virale pourrait de fait engendrer les conditions d’un changement profond de politique monétaire – changement que nombre d’environnementalistes réclament, jusqu’ici en vain, pour financer la transition écologique. C’est peut-être un virus qui fera la révolution que nous n’avons pas faite.
Article réservé à nos abonnés Lire aussi Coronavirus : les trois semaines qui ont chamboulé l’orthodoxie économique européenne
Dans un ouvrage paru fin février (Une monnaie écologique, Odile Jacob, 288 pages, 22,90 euros) mais rédigé bien avant la catastrophe qui se déploie aujourd’hui, deux économistes, Alain Grandjean et Nicolas Dufrêne, plaident pour le desserrement du carcan monétaire. Seule manière, disent-ils, de mobiliser les moyens nécessaires à la transition urgente vers une économie qui ne détruise pas le cadre de vie de l’espèce humaine. Mais il faut pour cela, au préalable, se réapproprier la dimension magique de l’argent.
Une doxa déjà égratignée
Rappelons-le : l’argent se crée ex nihilo, par la volonté du banquier, par une décision comptable. L’argent apparaît dans les livres de comptes des banques commerciales et la valeur qui lui est attribuée ne tient qu’à ce que Pierre Bourdieu appelait un « acte de magie sociale » : une foi collective capable de changer en quelque chose d’autre des morceaux de papier ou des chiffres affichés sur un écran.
Ainsi, lorsqu’une banque accorde un crédit à un particulier ou une entreprise, par exemple, elle ne puise pas dans le stock de liquidités dont elle dispose : c’est la contraction de la dette qui génère les liquidités correspondantes. Le crédit fabrique la monnaie. Quant aux banques centrales, elles arbitrent et supervisent le système par l’injection de monnaie centrale sur le marché interbancaire et par la fixation des taux directeurs.
On le voit : avec la mise à l’arrêt de pans entiers de l’économie mondiale, les Etats ont déjà assoupli leurs règles budgétaires et les banques centrales vont injecter des quantités colossales de liquidités dans le système. La doxa monétaire en vigueur commence à être égratignée : déjà, Christine Lagarde évoque la possibilité que la Banque centrale européenne rachète les dettes des Etats-membres.
Lire aussi Coronavirus : la BCE à la hauteur des enjeux
Et ce, alors qu’en théorie les Etats ne peuvent se financer auprès de la banques centrale, celle-ci n’opèrant que par le truchement des banques commerciales. Un système dans lequel, expliquent Nicolas Dufrêne et Alain Grandjean, une grande part de la masse monétaire est aspirée par les marchés financiers et participe à la flambée de l’immobilier.
Face à l’étendue du désastre provoqué par seulement quelques semaines de circulation du SARS-CoV-2, il devient possible que le carcan monétaire finisse par exploser tout à fait. Que les banques centrales puissent redevenir des institutions politiques à même d’interagir directement avec la société pour répondre à une urgence à laquelle les mécanismes de marché sont incapables de répondre. Et, pourquoi pas, que de la monnaie « libre » puisse être créée sans la contrepartie de la dette.
Une monnaie « libre » de dette
C’est ce que prônent Nicolas Dufrêne et Alain Grandjean, pour financer la transition écologique. Au terme d’une démonstration étayée par le constat des dysfonctionnements actuels du système monétaire et de nombreux exemples historiques, ils proposent de redéfinir et de « verdir » le rôle des banques publiques d’investissement et de refonder leurs liens avec la banque centrale. Ils plaident aussi pour qu’une monnaie « libre » de dette puisse être produite et injectée de manière ciblée dans l’économie, afin de répondre aux grands enjeux de développement et de préservation de l’environnement.
Lire aussi la tribune : « Il faut que les banques centrales alimentent les entreprises en cash, sans limites »
Le risque, le grand risque, est celui de l’inflation, diront leurs contradicteurs. C’est peut-être vrai. Mais cette crainte montre surtout que l’économie est devenue en quelques années bien plus qu’un savoir socialement dominant : elle semble, à certains égards, être devenue sa propre métrique, aveugle aux réalités du monde physique et aux tourments des hommes. Car si l’inflation peut en effet être dangereuse, peut-elle vraiment l’être plus que la destruction du climat terrestre ou l’effondrement de la vie ?
Il y a, à la vérité, bien des façons d’envisager les concepts habituels de la science économique. Alain Grandjean et Nicolas Dufrêne ont déniché dans l’œuvre du grand poète et écrivain argentin Jorge Luis Borges ce qui est peut-être la plus belle définition possible de la monnaie : « Ne pouvant dormir, possédé, presque heureux, je me disais qu’il n’y a rien de moins matériel que l’argent, puisque toute monnaie est, rigoureusement, un répertoire de futures possibilités. L’argent est abstrait, répétais-je, l’argent est du temps à venir. »
Stéphane Foucart
======================================
ΓΕΡΜΑΝΙΑ , ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ , ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΓΟΡΕΣ , ΠΟΛΙΤΙΚΗ 27 Μαρτίου 2020
Τρίζουν τα θεμέλια της Ευρώπης – Σφοδρή διαμάχη Lagarde – Merkel για τα ευρωομόλογα – Δραματική έκκληση από Μητσοτάκη ότι διακυβεύεται η οικονομική ευστάθεια
skal
Δραματική έκκληση Lagarde και Conte για τα ευρωομόλογα – Το όχι της Merkel
Χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την έκδοση ευρωομολόγων καθώς στη σημερινή (26/3) τηλεδιάσκεψη των ηγετών «βγήκαν τα μαχαίρια» καθώς υπήρξε σφοδρή σύγκρουση της γερμανίδας Καγκελαρίου A. Merkel και της C. Lagarde
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας C. Lagarde επανέλαβε την έκκλησή της για κοινή έκδοση χρεωστικού τίτλου στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών της ΕΕ, λέγοντας ότι το μπλοκ αντιμετωπίζει κρίση επικών διαστάσεων εξαιτίας της πανδημίας, σύμφωνα με αξιωματούχους γνώστες της συζήτησης.
Πρότεινε ότι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών γραμμών από τον ESM, της ρευστότητας και των εγγυήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και της κοινής έκδοσης χρεωστικού τίτλου για να επιμεριστεί το βάρος και ο κίνδυνος της απαιτούμενης εκτός ορίων δαπάνης.
Ενώ η Γερμανίδα καγκελάριος A. Merkel συμφώνησε με τη ζοφερή εκτίμηση της κατάστασης, αντιστάθηκε στις εκκλήσεις για αμοιβαιοποίηση δημόσιου χρέους, προειδοποιώντας για μη ρεαλιστικές προσδοκίες, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
Ο τόνος της Merkel ήταν ν πιο κατηγορηματικός από πριν, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους, αφού εννέα ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου των Κυριάκου Μητσοτάκη και E. Macron, υποστήριξαν την ιδέα της κοινής έκδοσης “κορωνοομολόγων” σε επιστολή τους πριν από τη συνάντηση.
Ο Πρωθυπουργός της Ολλανδίας M. Rutte υποστήριξε τη στάση της Γερμανίδας καγκελαρίου για τα κοινά εργαλεία, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Η παρέμβαση της Merkel, ήρθε εν μέσω δραματικών αιτημάτων για περισσότερη δράση από τους ομολόγους της.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός J. Conte δήλωσε ότι ολόκληρη η χώρα του υποφέρει, ενώ ο Macron προειδοποίησε ότι η πολιτική αντίδραση μετά από αυτή την κρίση θα μπορούσε να “σκοτώσει” το ευρωπαϊκό εγχείρημα, ανέφεραν δύο αξιωματούχοι.
Σύμφωνα με τους δύο αξιωματούχους, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Conte δήλωσε ότι η πρόταση που είχε κατατεθεί στο τραπέζι δεν ήταν αρκετή, και η πανδημία κατέφερε πλήγμα σε όλες τις οικονομίες.
Αντ’ αυτού, υποστήριξε ιδέα του Ισπανού πρωθυπουργού P. Sanchez να ανατεθεί στους πέντε προέδρους της ΕΕ – τους επικεφαλής της ΕΚΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Eurogroup – την εκπόνηση κοινής πρότασης για τη χρήση όλων διαθέσιμων δημοσιονομικών μέσων σε 10 ημέρες.
Εκτός από την από κοινού έκδοση χρεών, οι ηγέτες διαφωνούν επίσης σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις που συνδέονται με τυχόν δανεισμό στον οποίο μπορούν να καταφύγουν τα κράτη μέλη από το ταμείο διάσωσης της ζώνης του ευρώ.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης των ηγετών, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συνυπέγραψε την επιστολή που καλεί για την έκδοση corona bond, προειδοποίησε ότι αν το μπλοκ δεν αντιδράσει, αυτό θα μπορούσε να ωθήσει την ΕΚΤ σε ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης με κίνδυνο την οικονομική αστάθεια.
Χώρες όπως η Ιταλία, η οποία έχει πληγεί περισσότερο από τον ιό, υποστηρίζουν ότι δεν ευθύνονται οι ίδιες για το οικονομικό σοκ που υφίστανται, οπότε οι όροι που συνδέονται με οποιαδήποτε δανειοδότηση από τον ESM δεν πρέπει να ισχύουν.
Άλλες κυβερνήσεις, όπως η Αυστρία, αντιτίθενται σε δανεισμό χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
Παρόλο που υπάρχει ευρεία συναίνεση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της ζώνης του ευρώ σχετικά με την ανάγκη χρησιμοποίησης των πιστώσεων του ESM ως προληπτική γραμμή στήριξης για τις κυβερνήσεις, οι λεπτομέρειες σχετικά με το πώς και με ποιους όρους θα πρέπει να εκταμιευθούν τα κεφάλαια απομένουν να διασαφηνιστούν.
Σε ένα σημάδι του διαίρεσης που συνεχίζει να μαστίζει τις κυβερνήσεις της ΕΕ σχετικά με τον βέλτιστο τρόπο ανταπόκρισης στην οικονομική επίπτωση της θανατηφόρας πανδημίας, οι διπλωμάτες που εργάστηκαν για τη σύνταξη κοινής δήλωσης δεν κατάφεραν να διευθετήσουν τις διαφορές τους σχετικά με τον ESM, και απάλειψαν εξ ολοκλήρου την αναφορά στο μηχανισμό ενόψει της τηλεδιάσκεψης των ηγετών.
www.bankingnews.gr
νομισματική σύγκλιση.
Δεν υπάρχουν σχόλια