Πολ Κρούγκμαν: Η Ελλάδα πρέπει να ψηφίσει ΟΧΙ Την πεποίθησή του ότι ο ελληνικός λαός πρέπει να ψηφίσει ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της Κυριακής, κατέθεσε σε νέο του άρθρο στους New York Times, ο Νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν. Διαβάστε τους λόγους, για τους οποίους ο Αμερικανός οικονομολόγος καλεί τον ελληνικό λαό να μη φοβηθεί. «Η Τρόικα δεν παραχώρησε τίποτε» σημειώνει ο Αμερικανός οικονομολόγος στο άρθρο του. «Δόθηκε στην Ελλάδα μία πρόταση-τελεσίγραφο που στην πραγματικότητα δεν διαφέρει από την πολιτική των προηγούμενων ετών. Αυτή η πρόταση -και σ'αυτό στόχευε- δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο σκοπός ήταν να ρίξει τον Α. Τσίπρα, το οποίο μπορεί να συμβεί, εάν οι Έλληνες ψηφοφόροι φοβούνται την αντιπαράθεση με την Τρόικα και ψηφίσουν ναι», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ο Κρούγκμαν. Καλώντας τον ελληνικό λαό να μη φοβηθεί, ο Κρούγκμαν καταλήγει: «Είναι η ώρα να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την αδιανόητη κατάσταση. Αλλιώς η Ελλάδα θα είναι αντιμέτωπη με μια αδιάκοπη λιτότητα και μία ύφεση χωρίς τέλος». Ολόκληρο το άρθρο του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times: Έχει καταστεί σαφές εδώ και καιρό ότι η δημιουργία του ευρώ ήταν ένα τρομερό λάθος. Η Ευρώπη ποτέ δεν διέθετε τις προϋποθέσεις για ένα επιτυχημένο ενιαίο νόμισμα--κυρίως, το είδος της δημοσιονομικής και τραπεζικής ένωσης που θα μπορούσε για παράδειγμα να διασφαλίσει ότι όταν μία κατασκευαστική φούσκα εκραγεί όπως στη Φλόριντα, η Ουάσιγκτον αυτόματα να μπορεί να προστατεύσει τους ηλικωμένους έναντι όποιας απειλής της ιατρικής τους περίθαλψης και των τραπεζικών τους καταθέσεων. Η αποχώρηση από μία νομισματκή ένωση, ωστόσο αποτελεί μία πολύ πιο σκληρή και τρομακτική απόφαση από την απόφαση για μη είσοδο εξ' αρχής και μέχρι τώρα ακόμη και οι πιο προβληματικές οικονομίες της Ευρώπης επανειλημμένα έκαναν πίσω από το χείλος του γκρεμού. Eπανειλημμένα, οι κυβερνήσεις έχουν υποχωρίσει στις απαιτήσεις των πιστωτών για αυστηρή λιτότητα, ενώ η ΕΚΤ έχει καταφέρει να περιορίσει τον πανικό των αγορών. Αλλά η κατάσταση στην Ελλάδα έχει τώρα αγγίξει ένα σημείο που φαίνεται να είναι χωρίς επιστροφή. Οι τράπεζες έχουν κλείσει προσωρινά και η κυβέρνηση επέβαλλε κεφαλαιακούς ελέγχους--όριο στην κίνηση των κεφαλαίων έξω από τη χώρα. Φαίνεται πολύ πιθανό ότι η κυβέρνηση θα πρέπει σύντομα να ξεκινήσει να πληρώνει τις συντάξεις και τους μισθούς με υποσχετικές(scrip) δημιουργώντας στην πραγματικότητα ένα παράλληλο νόμισμα. Και την επόμενη βδομάδα η χωρα θα διεξάγει δημοψήφισμα για να δεχθεί ή όχι τις απαιτήσεις της Τρόικας γαι περισσότερη λιτότητα. Η Ελλάδα πρέπει να ψηφίσει "όχι" και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να έιναι έτοιμη εάν χρειαστεί να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. Για να κατανοήσετε γιατί το λέω αυτό, πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι τα περισσότερα--όχι όλα, αλλά τα περισσότερα--που έχετε ακούσει για την ελληνική ασωτεία και ανευθυνότητα είναι ψεύτικα. Ναι η ελληνική κυβέρνηση ξόδευε πέραν των δυνατοτήτων της στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Αλλά από τότε επανιελημμένα μείωσε τις δαπάνες και αύξησε τους φόρους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι μειωθηκαν περισσότερο από 25% και οι συντάξεις(οι οποίες ήταν πραγματικά πολύ γενναιόδωρες)μειώθηκαν κάθετα. Εάν προσθέσει κανείς και τα μέτρα λιτότητας, είναι πλέον αρκετό για να μειωθεί το αρχικό έλλειμμα και να μετατραπεί σε μεγάλο πλεόνασμα. Γιατί αυτό δεν συνέβη; Επειδή η ελληνική οικονομία κατέρρευσε κυρίως ως αποτέλεσμα των μέτρων σκληρής λιτότητας, παρέσυρε καθοδικά και τα έσοδα. Και αυτή η κατάρρευση με τη σειρά της, είχε να κάνει κυρίως με το ευρώ που παγίδευσε την Ελλάδα, σε ένα ασφυκτικό κλοιό(ζουρλομανδύα). Οι περιπτώσεις επιτυχημένης λιτότητας, στις οποίες οι χώρες αντιμετωπίζουν τα ελλείμματα χωρίς να συρθούν στην ύφεση, περιλαμβάνουν μεγάλες υποτιμήσεις που καθιστούν τις εξαγωγές τους πιο ανταγωνιστικές.Αυτό συνέβη για παράδειγμα στον Καναδά, τη δεκαετία του 1990 και σε μεγάλο βαθμό συνέβη και στην Ισλανδία πιο προσφατα. Αλλά η Ελλάδα, χωρίς δικό της νόμισμα, δεν είχε αυτή την επιλογή. Επομένως, έτσι δικαιολογείται το grexit--η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ; Όχι απαραίτητα. Το πρόβλημα με το grexit ήταν πάντα ο κίνδυνος ενός χρηματοοικονομικού χάους, ενός προβληματικού τραπεζικού συστήματος με πανικόβλητες αποσύρσεις κεφαλαίων και με πλήγματα στις επιχειρήσεις αφενός από τις τραπεζικές αναταράξεις αλλά και από την αβεβαιότητα σχετικά με τη νομική υπόσταση των χρεών. Γι'αυτό οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις υποχωρούσαν στις απαιτήσεις των πιστωτών και ακόμη και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρόθυμη να αποδεχτει τη λιτότητα που είχε ήδη επιβληθεί. Αυτό που ζητούσε μόνο ήταν στην πραγματικότητα έναν τερματισμό περαιτέρω λιτότητας. Αλλά η Τρόικα δεν παραχώρησε τίποτε. Είναι εύκολο να χαθεί κανείς στις λεπτομέρειες αλλά το σημαντικό στοιχείο τώρα είναι ότι δόθηκε στην Ελλάδα μία πρόταση-τελεσίγραφο που στην πραγματικότητα δεν διαφέρει από την πολιτική των προηγούμενων ετών. Αυτή η πρόταση -και σ'αυτό στόχευε- δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο σκοπός ήταν να ρίξει τον Α. Τσίπρα, το οποίο μπορεί να συμβεί εάν οι Έλληνες ψηφοφόροι φοβούνται την αντιπαράθεση με την Τρόικα και ψηφίσουν ναι. Αλλά δεν πρέπει να φοβούνται για τρεις λόγους. Πρώτον, γνωρίζουμε τώρα ότι ακόμη πιο σκληρή λιτότητα είναι αδιέξοδο: μετά από πέντε χρόνια η Ελλάδα είναι σε χειρότερη κατάσταση από ποτέ. Δεύτερον, το μεγαλύτερο χάος που φοβούνταν οι περισσότεροι έχει ήδη συμβεί. Με τις τράπεζες κλειστές και την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, δεν υπάρχουν πολλά χειρότερα να συμβούν. Τέλος, η αποδοχή του τελεσίγραφου της Τρόικας θα αποτελέσει την τελική εγκατάλειψη της ελληνικής ανεξαρτησίας. Μην εξαπατάσθε από τους ισχυρισμούς ότι οι αξιωματούχοι της Τρόικας είναι απλώς τεχνοκράτες που εξηγούν στους αδαείς Έλληνες τι πρέπει να κάνουν. Αυτοί οι υποτιθέμενοι τεχνοκράτες είναι στην πραγματικότητα παραπλανημένοι που έχουν αγνοήσει ό,τι γνωρίζουμε για μακρο οικονομία και έχουν κάνει λάθος σε κάθε τους βήμα. Εδώ δεν πρόκειται για ανάλυση αλλά για εξουσία--την εξουσία των πιστωτών να τραβήξουν την πρίζα στην ελληνική οικονομία, που θα συνεχίζει όσο μία έξοδος από το ευρώ θα θεωρείται αδιανόητη. Επομένως είναι η ώρα να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την αδιανόητη κατάσταση. Αλλιώς η Ελλάδα θα είναι αντιμέτωπη με μια αδιάκοπη λιτότητα και μία ύφεση χωρίς τέλος. Το πρωτότυπο άρθρο του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times στα αγγλικά

Πολ Κρούγκμαν: Η Ελλάδα πρέπει να ψηφίσει ΟΧΙ (μου εστάλει από την κόρη μου Ελένη Δελιβάνη)

Την πεποίθησή του ότι ο ελληνικός λαός πρέπει να ψηφίσει ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της Κυριακής, κατέθεσε σε νέο του άρθρο στους New York Times, ο Νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν. Διαβάστε τους λόγους, για τους οποίους ο Αμερικανός οικονομολόγος καλεί τον ελληνικό λαό να μη φοβηθεί. 

«Η Τρόικα δεν παραχώρησε τίποτε» σημειώνει ο Αμερικανός οικονομολόγος στο άρθρο του. «Δόθηκε στην Ελλάδα μία πρόταση-τελεσίγραφο που στην πραγματικότητα δεν διαφέρει από την πολιτική των προηγούμενων ετών. Αυτή η πρόταση -και σ'αυτό στόχευε- δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο σκοπός  ήταν να ρίξει τον Α. Τσίπρα, το οποίο μπορεί να συμβεί, εάν οι Έλληνες ψηφοφόροι φοβούνται την αντιπαράθεση με την Τρόικα και ψηφίσουν ναι», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ο Κρούγκμαν. 

 

Καλώντας τον ελληνικό λαό να μη φοβηθεί, ο Κρούγκμαν καταλήγει: «Είναι η ώρα να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την αδιανόητη κατάσταση. Αλλιώς η Ελλάδα θα είναι αντιμέτωπη με μια αδιάκοπη λιτότητα και μία ύφεση χωρίς τέλος». 

 

Ολόκληρο το άρθρο του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times:

 

Έχει καταστεί σαφές εδώ και καιρό ότι η δημιουργία του ευρώ ήταν ένα τρομερό λάθος. Η Ευρώπη ποτέ δεν διέθετε τις προϋποθέσεις για ένα επιτυχημένο ενιαίο νόμισμα--κυρίως, το είδος της δημοσιονομικής και τραπεζικής ένωσης που θα μπορούσε για παράδειγμα να διασφαλίσει ότι όταν μία κατασκευαστική φούσκα εκραγεί όπως στη Φλόριντα, η Ουάσιγκτον αυτόματα να μπορεί να προστατεύσει τους ηλικωμένους έναντι όποιας απειλής της ιατρικής τους περίθαλψης και των τραπεζικών τους καταθέσεων.

 

Η αποχώρηση από μία νομισματκή ένωση, ωστόσο αποτελεί μία πολύ πιο σκληρή και τρομακτική απόφαση από την απόφαση για μη είσοδο εξ' αρχής και μέχρι τώρα ακόμη και οι πιο προβληματικές οικονομίες της Ευρώπης επανειλημμένα έκαναν πίσω από το χείλος του γκρεμού. Eπανειλημμένα, οι κυβερνήσεις έχουν υποχωρίσει στις απαιτήσεις των πιστωτών για αυστηρή λιτότητα, ενώ η ΕΚΤ έχει καταφέρει να περιορίσει τον πανικό των αγορών.

 

Αλλά η κατάσταση στην Ελλάδα έχει τώρα αγγίξει ένα σημείο που φαίνεται να είναι χωρίς επιστροφή. Οι τράπεζες έχουν κλείσει προσωρινά και η κυβέρνηση επέβαλλε κεφαλαιακούς ελέγχους--όριο στην κίνηση των κεφαλαίων έξω από τη χώρα. Φαίνεται πολύ πιθανό ότι η κυβέρνηση θα πρέπει σύντομα να ξεκινήσει να πληρώνει τις συντάξεις και τους μισθούς με υποσχετικές(scrip) δημιουργώντας στην πραγματικότητα ένα παράλληλο νόμισμα. Και την επόμενη βδομάδα η χωρα θα διεξάγει δημοψήφισμα για να δεχθεί ή όχι τις απαιτήσεις της Τρόικας γαι περισσότερη λιτότητα.

 

Η Ελλάδα πρέπει να ψηφίσει "όχι" και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να έιναι έτοιμη εάν χρειαστεί να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. 

 

Για να κατανοήσετε γιατί το λέω αυτό, πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι τα περισσότερα--όχι όλα, αλλά τα περισσότερα--που έχετε ακούσει για την ελληνική ασωτεία και ανευθυνότητα είναι ψεύτικα. Ναι η ελληνική κυβέρνηση ξόδευε πέραν των δυνατοτήτων της στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Αλλά από τότε επανιελημμένα μείωσε τις δαπάνες και αύξησε τους φόρους. 

 

Οι δημόσιοι υπάλληλοι μειωθηκαν περισσότερο από  25% και οι συντάξεις(οι οποίες ήταν πραγματικά πολύ γενναιόδωρες)μειώθηκαν κάθετα. Εάν προσθέσει κανείς και τα μέτρα λιτότητας, είναι πλέον αρκετό για να μειωθεί το αρχικό έλλειμμα και να μετατραπεί σε μεγάλο πλεόνασμα.

 

Γιατί αυτό δεν συνέβη; Επειδή η ελληνική οικονομία κατέρρευσε κυρίως ως αποτέλεσμα των μέτρων σκληρής λιτότητας, παρέσυρε καθοδικά και τα έσοδα.

 

Και αυτή η κατάρρευση με τη σειρά της, είχε να κάνει κυρίως με το ευρώ που παγίδευσε την Ελλάδα, σε ένα ασφυκτικό κλοιό(ζουρλομανδύα). Οι περιπτώσεις επιτυχημένης λιτότητας, στις οποίες οι χώρες αντιμετωπίζουν τα ελλείμματα χωρίς να συρθούν στην ύφεση, περιλαμβάνουν μεγάλες υποτιμήσεις που καθιστούν τις εξαγωγές τους πιο ανταγωνιστικές.Αυτό συνέβη για παράδειγμα στον Καναδά, τη δεκαετία του 1990 και σε μεγάλο βαθμό συνέβη και στην Ισλανδία πιο προσφατα. Αλλά η Ελλάδα, χωρίς δικό της νόμισμα, δεν είχε αυτή την επιλογή.

 

Επομένως, έτσι δικαιολογείται το grexit--η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ; Όχι απαραίτητα. Το πρόβλημα με το grexit  ήταν πάντα ο κίνδυνος ενός χρηματοοικονομικού χάους, ενός προβληματικού τραπεζικού συστήματος με πανικόβλητες αποσύρσεις κεφαλαίων και με πλήγματα στις επιχειρήσεις αφενός από τις τραπεζικές αναταράξεις αλλά και από την αβεβαιότητα σχετικά με τη νομική υπόσταση των χρεών. Γι'αυτό οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις υποχωρούσαν στις απαιτήσεις των πιστωτών και ακόμη και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρόθυμη να αποδεχτει τη λιτότητα που είχε ήδη επιβληθεί. Αυτό που ζητούσε μόνο ήταν στην πραγματικότητα έναν τερματισμό περαιτέρω λιτότητας.

 

Αλλά η Τρόικα δεν παραχώρησε τίποτε. Είναι εύκολο να χαθεί κανείς στις λεπτομέρειες αλλά το σημαντικό στοιχείο τώρα είναι ότι δόθηκε στην Ελλάδα μία πρόταση-τελεσίγραφο που στην πραγματικότητα δεν διαφέρει από την πολιτική των προηγούμενων ετών.

 

Αυτή η πρόταση -και σ'αυτό στόχευε- δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο σκοπός  ήταν να ρίξει τον Α. Τσίπρα, το οποίο μπορεί να συμβεί εάν οι Έλληνες ψηφοφόροι φοβούνται την αντιπαράθεση με την Τρόικα και ψηφίσουν ναι.

 

Αλλά δεν πρέπει να φοβούνται για τρεις λόγους. Πρώτον, γνωρίζουμε τώρα ότι ακόμη πιο σκληρή λιτότητα είναι αδιέξοδο: μετά από πέντε χρόνια η Ελλάδα είναι σε χειρότερη κατάσταση από ποτέ. Δεύτερον, το μεγαλύτερο χάος που φοβούνταν οι περισσότεροι έχει ήδη συμβεί. Με τις τράπεζες κλειστές και την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, δεν υπάρχουν πολλά χειρότερα να συμβούν. 

 

Τέλος, η αποδοχή του τελεσίγραφου της Τρόικας θα αποτελέσει την τελική εγκατάλειψη της ελληνικής ανεξαρτησίας. Μην εξαπατάσθε από τους ισχυρισμούς ότι οι αξιωματούχοι της Τρόικας είναι απλώς τεχνοκράτες που εξηγούν στους αδαείς Έλληνες τι πρέπει να κάνουν. Αυτοί οι υποτιθέμενοι τεχνοκράτες είναι στην πραγματικότητα παραπλανημένοι που έχουν αγνοήσει ό,τι γνωρίζουμε για μακρο οικονομία και έχουν κάνει λάθος σε κάθε τους βήμα. Εδώ δεν πρόκειται για ανάλυση αλλά για εξουσία--την εξουσία των πιστωτών να τραβήξουν την πρίζα στην ελληνική οικονομία, που θα συνεχίζει όσο μία έξοδος από το ευρώ θα θεωρείται αδιανόητη.

 

Επομένως είναι η ώρα να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την αδιανόητη κατάσταση. Αλλιώς η Ελλάδα θα είναι αντιμέτωπη με μια αδιάκοπη λιτότητα και μία ύφεση χωρίς τέλος.

 

Το πρωτότυπο άρθρο του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times στα αγγλικά